Dự án tuyến đường sắt đô thị số 1 Hà Nội: Ngọc Hồi - Yên Viên có tổng chiều dài là 28,7 km. Điểm đầu của dự án là ga Ngọc Hồi và điểm cuối là ga Yên Viên.
Trước đây, dự án này được thiết kế theo 3 giai đoạn như sau:
Giai đoạn 1: Đoạn này xây dựng tổ hợp Ngọc Hồi, cải tạo các nhà ga như Yên Viên và Gia Lâm để di dời ga Hà Nội và ga Giáp Bát về 2 nhà ga trên.
Giai Đoạn 2: Đoạn này được xây dựng tuyến trên cao từ Gia Lâm đến Ngọc Hồi và các ga trên toàn tuyến.
Giai đoạn 3: Đoạn này cuối cùng xây dựng từ Gia Lâm đến Yên Viên để hoàn chỉnh toàn tuyến và đưa vào khai thác toàn bộ dự án.
Sau nhiều năm, Chính phủ và đơn vị thi công đã 3 lần phân chia lại giai đoạn để phù hợp:
Giai đoạn 1: Còn gọi với tên gọi khác là giai đoạn điều chỉnh, giai đoạn này sẽ điều chỉnh chỉ tập trung đầu tư xây dựng Tổ hợp Ngọc Hồi nhằm mục đích di dời cơ sở hạ tầng đường sắt tại ga Hà Nội và ga Giáp Bát ra Ngọc Hồi. Tổng kinh phí dự kiến giai đoạn này là 19.046 tỷ đồng
Giai đoạn 2: Giai đoạn này gọi là giai đoạn IIA đoạn từ ga Ngọc Hồi đến ga Hà Nội
Giai đoạn 3: Giai đoạn này gọi là giai đoạn IIB đoạn từ ga Hà Nội đến Ga Yên Viên
Dự án này được thiết kế 16 nhà ga gồm: Yên Viên, Cầu Đuống, Đức Giang, Gia Lâm, Long Biên Bắc, Long Biên Nam, Phùng Hưng, Hà Nội, Công viên Thống Nhất, Bạch Mai, Phương Liệt, Giáp Bát, Hoàng Liệt, Văn Điển, Vĩnh Quỳnh và Ngọc Hồi. Trong đó ga Ngọc Hồi là ga trên mặt đất có chức năng quan trong nhất trên toàn tuyến. Ga Ngọc Hồi, Giáp Bát, Hà Nội, Gia Lâm, Yên Viên là 5 nhà ga dùng giữa đường sắt đô thị và đường sắt quốc gia.
Dự án tuyến đường sắt đô thị số 1 Hà Nội: Ngọc Hồi - Yên Viên dự kiến có tổng kinh phí là 81.537 tỷ đồng. Trong đó vay vốn ODA và vốn ngân sách nhà nước.
Năm 2004 dự án tuyến đường sắt đô thị số 1 Hà Nội: Ngọc Hồi - Yên Viên được Thủ tướng Chính phủ thông qua chủ trường triển khai dự án và giao cho Bộ GTVT quyết định đầu tư thực hiện. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, dự án gặp nhiều vấn đề khó khăn nên làm chậm tiến độ thi công.
Sau nhiều lần điều chỉnh cho phù hợp, tính đến tháng 9/2017 khu tổ hợp Ngọc Hồi của huyện Thanh Trì đã hoàn thành giải phóng mặt bằng 32.151 ha.
Đến tháng 1/2018 Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị Thủ Tướng Chính phủ cân đối bổ sung vốn 1.410 tỷ đồng vốn đối ứng để thực hiện giải phóng mặt bằng và tiếp tục triển khai các bước tiếp theo để đáp ứng tiến độ hoàn thành Dự án giai đoạn I vào năm 2024 bằng nguồn đối ứng trong kế hoạch đầu tư trung hạn đoạn 2016 – 2020.
Theo ông Nguyễn Ngọc Đông, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết “Trong bối cảnh Dự án giai đoạn I (Tổ hợp Ngọc Hồi) đã được phê duyệt điều chỉnh từ năm 2017, vốn từ Hiệp định vay VN12-P4 chưa được giải ngân, việc Thủ tướng Chính phủ sớm xem xét, có ý kiến chỉ đạo đối với các kiến nghị, đề xuất của Bộ GTVT về việc điều chỉnh dự án và bố trí nguồn vốn là rất cần thiết”.
Nhằm điều chỉnh cho phù hợp với phạm vi, thời gian thực hiện dự án đầu tư giai đoạn I. Tháng 5 đến tháng 10 năm 2019, Bộ Tài Chính đã có 2 công văn gửi Bộ GTVT và Văn phòng Chính phủ để góp ý về khoản vay ODA của dự án (Hiệp định vay VN12-P4).
Tính đến nay dự án sau 16 năm triển khai chỉ mới triển khai giai đoạn 1 còn gọi là giai đoạn điều chỉnh. Giai đoạn này tập trung xây dựng tổ hợp ga Ngọc Hồi với tổng kinh phí là 19.046 tỷ đồng, còn những giai đoạn và phương án đầu tư xây dựng dự án vẫn chưa rõ ràng.
